Van Narsaq naar Igaliku

Vandaag verlaat ik Narsaq weer. Om 9 uur moest ik bepakt en bezakt bij de haven staan. Ik was vroeg op en dus deed ik lekker rustig aan. De rugzak ik nu zeker niet meer zo vol en zwaar en dat scheelt toch wel heel veel.

Ik vertrok ruim op tijd. Ik bracht de sleutel terug in het hotel. De eigenaresse zei:” Het was fijn je hier te hebben. Tenminste iemand normaal.”?Ik kan alleen maar gissen wat ze daarmee bedoeld.

Ik liep naar het haventje. Het was er stil. De vorige avond had iemand op Facebook gevraagd of ik voor haar ook nog een stukje Tugtupiet zou kunnen zoeken maar eigenlijk zou ik niet meer komen in het dal waar het gevonden wordt. Ik beloofde mijn beste te doen. Nu stond ik bij de haven en keek neer op een hoopje stenen. Na een paar keer wat opgepakt te hebben vond ik een klein stukje wat me wat leek. Ik pakte mijn uv zaklamp en ja. Het was klein maar ik had iets.

De boot was op tijd. Ik was de enige passagier. De schipper was een Deen. Hij vertelde dat het twee ijsberen waren die gespot waren. Ze waren het fjord over gezwommen naar Sillisit en ze werden nog steeds gevolgd. Waarschijnlijk waren ze vanuit oost Groenland op ijsschotsen in het zuiden terecht gekomen en nu aan de wandel gegaan op zoek naar voedsel.

Het houdt hier de gemoederen echt bezig.

De boottocht was echt prachtig. De zon scheen, het water van het fjord was helder blauw groen. Ik zat op een prachtige plaats om alles goed te zien.

Aangekomen in Illiteq zou er een rondvaart zijn naar de Qooroq Gletsjer. Ik had er al voor betaald. Maar de schipper zei dat deze gecanceld was. Hij zei dat ik mijn rugzak daar kon laten, zelf kon gaan lopen en dan haalden ze mijn rugzak wel op. Het voelde best spannend om daar alles achter te laten. Maar er op vertrouwend dat dit de gewoonte was vertrok ik om vier kilometer over de “Koningsweg” naar Igaliku te wandelen. Het was weer een pittige wandeling maar uiteindelijk op het hoogste punt kreeg je een prachtig uitzicht over een vallei, fjord en een pittoresk dorpje.

In het hotel was mijn tas al in de kamer geplaatst. Even bijkomen en toen een kop koffie genomen met een zelfgemaakte muesli koek in het restaurant.

Toen ik vroeg naar de gletsjer tocht bleek deze afgeblazen te zijn omdat er een harde wind waait vanaf de ijskap die de ijsbergen teveel laten bewegen. De hoteleigenaar zou overleggen of er nog een poging kwam of dat ik mijn geld terugkreeg.

Daarna een rondje door het dorp gelopen en gewoon genoten van de rust en de pracht. Het is echt een magische plaats.

Aan het eind van de middag zat ik lekker met een colaatje in het restaurant en wie kwamen daar binnen? De Denen…. Zij waren er dus ook weer. Niet dat ze mij ooit hebben gegroet hoor. Het is een in zichzelf gesloten groep. Ik begreep dat ze hier al een nacht hadden geslapen. Wie weet gaan ze dan morgen weer weg?

Om 6 uur ging iedereen aan tafel en was er een menu. Ik had aangegeven dat ik vegetarisch was dus was het een verrassing wat ik zou krijgen. Maar het was exquisiet. Zowel het voortje als het hoofdgerecht. Ik heb echt complimenten aan de kok gegeven.

Ik heb besloten om de komende dagen gewoon lekker ook te dineren in het hotel. Ontbijt zit er al bij maar ik trakteer mezelf op deze lekkere diners.

Daarna op mijn kamer nog heerlijk gelezen en vroeg naar bed.

Economie

De Groenlandse economie leunt voornamelijk op de visvangst, de jacht, de schapenteelt en het toerisme. Men exporteert onder meer walvisproducten en pelzen. Mijnbouwproducten zoalscryoliet,kwarts,mica,lood,zinkenijzerertswaren ook belangrijke exportproducten, maar de laatste mijn werd in 1990 gesloten. Onder de ijskap zijn ookdiamantenuraniumgevonden. Dit is tot dusver niet te ontginnen, maar door deopwarming van de Aardekan de ontginning hier in de toekomst wel worden begonnen. Ook is er al decennialang een Deens verbod op het delven van uranium, vanwege de mogelijke veiligheidsrisico's. In oktober 2013 stemde een nipte meerderheid van het Groenlandse parlement voor de opheffing van dit verbod.

Er zijn ook verwachtingen over mogelijke oliewinning, maar exploratieboringen vielen vooralsnog tegen.

Stenen zoeken in Kvanefjeld

Op tijd wakker en dus besloot ik lekker op tijd te vertrekken om een wandeling te maken richting Dyrnæs.

De hotel eigenaresse had me gezegd dat het daar heel mooi was.

Het was prima weer. Als de zon niet achter de wolken is is het meteen heel warm. Het eerste gedeelte ging door Narsaq en daarna werd het een gravel road. Ik nam even later een schapenpaadje langs de kust lijn en er waren weer hele mooie ijsbergen in de baai te bewonderen. Ergens lag een stuk ijs op het strand. Ik pakte het op. Hoe oud was dit ijs???? Even later viel mijn blik op een steen. Zou deze het zijn…….?

Sinds ik in Groenland ben zoek ik naar een steen Tugtupite. Het is een wat onbeduidende steen met wat roze en wit maar als je hem beschijnt met ultra violet licht komt er een bijna reflecterende gouden glans op. Ik had daarvoor speciaal ook een ultra violette zaklamp meegenomen. Toen ik eenmaal zat deed ik het steentje in mijn tas, waar het donker is, en scheen met de zaklamp er op. En ja. De steen veranderde van kleur. Ik maakte letterlijk een sprongetje in de lucht. Wat een sensatie. Ergens vlak bij een waterstroompje vond ik er later nog meer. Ik kon er niet over uit dat ik het ook echt had gevonden.

Op deze weg staan weer om de zoveel meter bankjes met een prullenbak. En toen ik even later bij, wat later bleek, de laatste was stopte er een auto en twee mannen stapte uit. Ze kwamen de prullenbak legen. Terwijl de ene het deed sprak de andere mij aan. Hij vertelde dat hij hier was geboren, in Nuuk was opgegroeid en bewust terug is gekomen om zijn dochtertje hier op te voeden. Hij zei trots te zijn op zijn cultuur en taal en dat dit in Nuuk, de hoofdstad, veel moeilijker is. Verder vertelde hij dat dit dal vol ligt met zeldzame aardmineralen zoals uranium, koper, kobalt en nog veel meer en dat multinationals hier op azen maar dat de mensen in Narsaq dat niet willen en tot nu toe met succes het tegen hebben weten te houden. Maar voor hoelang? Hij vertelde dat als deze bedrijven hun zin kunnen krijgen. Dat dan het originele leven hier helemaal verdwijnt en er niets van Narsaq overblijft van hoe het nu is.

Het gaf me een triest gevoel te weten dat voor de elektrische auto van iemand aan de andere kant van de wereld dit moois opgeofferd zou kunnen gaan worden. Laten we hopen dat het hun blijft lukken.

Zij vertrokken weer. Ondertussen had een vrouw van Europese afkomst van een zijweg zien komen met een grote tas. Ze liep naar de waterlijn en sloeg een aantal stukken ijs van een ijsbergje dat daar gestrand was af. Ze deed de stukken in de tas en liep de berg weer op naar een klein huisje verder op. Water halen, ze deed me denken aan iemand die vele jaren zo geleefd heeft maar dan in de buurt van Nuuk.

Na nog een paar honderd meter ging ik ergens in het gras zitten en begon te lunchen. Het uitzicht was fantastisch, rechts de ijsbergen, links het brede, door gletsjers uitgeslepen dal, het Kvanefjeld.

Daarna liep ik over de gravel weg weer rustig richting Narsaq terug.

Daar liep ik langs een souveniershop en kocht een handgemaakt veertje uit rendierbeen. Toen ik iets vroeg over de ijsbeer die daar lag, lachte de man en zei:” De ijsbeer van Igaliku. Ze hebben hem nog niet te pakken.”

Het houdt de gemoederen wel bezig, omdat het speciaal is hier.

Daarna rustig naar huis waar ik even een heerlijk dutje deed.

Om half 6 weer naar het restaurant om dit heerlijke verblijf goed af te sluiten.

Het eten was weer goed en daarna liep ik nog een klein rondje want het was heerlijk zacht weer.

Daarna terug naar het guesthouse en nog een rustige avond.

Taal

Het Inuktitut is de gemeenschappelijke stamtaal van de Inuit uit Groenland, Canada en Alaska waarbij de Groenlandse variant veel Deense leenwoorden heeft en nog steeds geen officiële spelling. Het Groenlands is een polysynthetische taal waarin gedachten en zinnen worden uitgedrukt in een woord waaraan voor- en achtervoegsels toegevoegd worden zoals hieronder gedaan word.

In totaal zijn er circa 57.000 mensen die Groenlands als moedertaal hebben. Verder verschillen het Oost-Groenlandse dialect en het West-Groenlandse dialect enorm van elkaar. Het Kalaallisut, of West-Groenlands, is sinds juni 2009 de officiële taal van het Groenlandse autonome gebied; dit is een beweging van de Naalakkersuisut (regering van Groenland) om de taal te versterken in zijn concurrentie met de koloniale taal, Deens.

Tijdens de studie is het leren van Deens en Engels verplicht op de basisschool en maakt ook deel uit van veel middelbare studies. Andere vreemde talen die vaak worden geleerd zijn het Duits en Frans.

Voorbeelden van Groenlandse woorden

Cultureel Narsaq

Ik werd vandaag vroeg gewekt. De groep Denen moesten vroeg vertrekken en deden dat lekker luidruchtig. Zij vertrekken vandaag naar Qaqortoq. Ik ga daar niet naar toe en ik zal ze in Igaliku weer zien.

Ik deed rustig aan en om half tien besloot ik mijn dag rugzak in te pakken en Narsaq weer in te gaan. Ik wilde eerst naar het museum gaan. Toen ik aankwam was de deur gesloten maar van af het terrein werd ik toe geroepen. Het was Anon de Israëliër die een rondleiding kreeg en ik kon me aansluiten. Jasper uit Denemarken deed de rondleiding. Hij is conservator van het museum dat eigenlijk een openluchtmuseumpje is met verschillende gebouwen. Zo was er een handels gebouw en een turfhuis. Narsaq is in 1830 gesticht maar voor die tijd hebben er al mensen gewoond.

Het is te veel om alles hier te vertellen maar het was reuze interessant.

Na nog wat kaarten te hebben gekocht ging mijn wandeling verder langs de kerk naar de andere kant van het schiereiland waar ook weer heel veel ijsbergjes ronddreven. Het is heel leuk want in heel Narsaq staan heel veel bankjes en zo heb ik een lange tijd op een klif naar de ijsbergen gekeken en geluisterd.

Want er zit leven in en geluid. Je hoort het droppen van het smeltende ijs en zo nu een dan een harde knal als ijs afbreekt. Soms rolt een ijsberg over al het zwaartepunt door het smelten veranderd en dus kun je heel lang luisteren en kijken.

Ik besloot na een lange tijd weer verder te gaan. Ik kwam langs een kunstgras voetbal veld en kon nu het achterland van Narsaq zien. Er blijken heel veel mineralen en kristallen hier te vinden zijn. Maar het kost alleen een dag reis om er lopend te komen. Want hoewel er wel auto zijn zie je de meeste mensen lopen en wandelen. Fietsen heeft geen zin want dat kun je maar een klein gedeelte van het jaar. Iedereen wandelt. Op een rustige en ontspannen manier. Hier heeft niemand haast lijkt het. Ik besloot weer huiswaarts te gaan om te gaan lunchen. De kinderen waren weer aan het zwemmen. Het was een relaxte dag voor iedereen scheen het.

Na de lunch ging ik even op bed liggen en meteen sliep ik 2 uur. Ik had waarschijnlijk nodig.

Ik besloot even naar het hotel te lopen voor wat inlichtingen. Op de weg kwam ik een jongen van een jaar of 10 tegen. “Spreekt u Deens?” “ Nee ik kom uit Nederland.” “O maar ik kan wel Engels met u spreken.” “ Ja hoor.” “Ik heb Engels geleerd door YouTube. Hoe heet jij?” “Ik heet Marianne, en jij?” “ mijn naam is ….” (En netjes spelde hij zijn naar maar met heel veel q’s erin) “Nou dag…” en weg was hij weer.

In het Hotel sprak ik de eigenaresse die me een suggestie voor een mooie wandeling voor morgen deed. Verder vertelde ze dat er in Igaliku, waar ik nog naar toe ga, van daar een ijsbeer gespot was. Iets wat heel zeldzaam is hier in het zuiden van Groenland. Het betekent dat het dier niet genoeg voedsel kan vinden. Maar ze waren al bezig om het dier op een goede manier weg te jagen. Spannend, over twee dagen ben ik daar.

Ik deed nog een klein boodschapje en ging terug naar het Guesthouse om het avond eten te maken.

Verder een rustige avond. Ik ben alleen in het guesthouse morgen komen er nog een paar nieuwe maar ik blijf alleen in mijn kamer. Wat een luxe.

Flora en Fauna

Ondanks dat zo’n 80% van Groenland bedekt is door de Groenlandse ijskap, is de flora en fauna in Groenland verrassend gevarieerd. Vooral het zuiden van het land heeft een grote diversiteit aan flora en fauna. Groenland is rijk aan meer dan 350 plantensoorten die uiteenlopen van arctische mossoorten, orchideeën soorten tot dwergwilgen waarvan de begroeiing niet hoger wordt dan een meter.

De nationale bloem is het wilgenroosje maar ook de op rabarber lijkende berg- engelwortel is typisch voor het land. In de zomer zijn de velden en weiden bezaaid met heide, ereprijs, wollegras, boterbloem, kamille, paardenbloem, grasklokje en gentiaan. In het uiterste noorden van Groenland worden de struiken en planten steeds kleiner en komen er uitsluitend arctische planten voor zoals steenbreek en arctische papaver.

De fauna in Groenland omvat mede meer dan 200 soorten vogels. Er broeden zo’n 52 vogelsoorten op Groenland zoals de aalscholvers, eidereenden, gorzen, jagers, drieteen meeuwen en zwanen. Daarnaast is er ook nog een aantal roofvogelsoorten zoals de sneeuwuil, zeearend, slechtvalk en giervalk.

Ook landzoogdieren komen veel voor in Groenland, maar deze zijn vaak schuw doordat er nog actief op ze wordt gejaagd voor het levensonderhoud van de lokale bevolking. Het bekendste zoogdier is de ijsbeer waarvan er meer dan 1500 exemplaren leven in hetgrootste nationale park ter werelddat in het noordoostelijke deel van Groenland ligt en daarmede boven de poolcirkel.

De muskusos is een hoefdier dat je in Groenland kunt spotten. Hoewel deze van oorsprong uitsluitend in Noord-Groenland voorkwam, is de soort tijdens de twintigste eeuw ook verder naar het zuiden uitgezet, waardoor ook daar kussen voorkomen.

Hoewel ze er met hun dikke vacht groot en imposant uitzien, zijn ze in feite lang niet zo massief. Met een maximaal gewicht van rond de 400 kilo kunnen ze wel een snelheid bereiken van 60 kilometer per uur.

Andere landzoogdieren zijn de muskusos, het rendier, de witte arctische wolf, poolhaas, poolvos, lemmingen (kleine knaagdieren) en hermelijnen. Zeezoogdieren die veel voorkomen zijn beluga’s, verschillende soorten zeehonden, walvissen, potvissen, orka’s, narwallen, walrussen en de blauwe vinvis, het grootste dier ter wereld. Hiernaast zijn in grote aantallen Groenlandse sledehonden te zien die gebruikt worden voor hondensledetochten en zelfs gewoon als traditioneel vervoermiddel voor de jacht in het noorden en oosten van Groenland.

Met de boot naar Narsaq

Ik was weer vroeg wakker en toen ik even naar het toilet ging zag ik een groot cruiseschip in het fjord liggen.

Duidelijk op weg naar Qassiarsuk voor een bezoek aan de historische plek.

Het weer was weer stukken beter en een mager zonnetje kwam erdoor. Deed rustig aan, gewoonlijke ontbijt, en pakte mijn rugzak in. Ik begin te zien dat ik wat weggegeten heb want er is meer plaats en de rugzak is lichter.

Ruim van tevoren stond ik op de natuurlijke rots kade te wachten op de boot.

Er was geen wind. Als een meer was het fjord. Ik genoot van de stilte en de pracht.

Iets later kwam de boot aan en ik nam voorin plaats. Eerst gingen we naar de overkant om iemand voor Igaliku af te zetten. Ik ga daar over 3 dagen naar toe en toe de 40 minuten tocht naar Narsaq door het Tunulliarfik fjord. Tussen de ijsschotsen en kleine ijsbergjes voer de boot met een aardig vaartje. Halverwege kwam een man bij mij op de voorplecht zitten. Het bleek een touroperator uit Israël te zijn die veel reizen naar IJsland heeft georganiseerd maar nu aan het onderzoeken was of Groenland iets was. Hij was onder de indruk dat ik alleen durfde te hiken door dit onherbergzaam land.

Om half 12 legde we in Narsaq aan en het was 4 minuten lopen naar het hotel waar ik een sleutel zou krijgen voor een kamer in het guesthouse. Voorlopig had ik een kamer alleen. In het guesthouse was…… die groep uit Denemarken.

Het eerste wat ik heb gedaan is even met mama video gebeld. Na 4 dagen offline was ze blij me weer te zien en te horen.

Daarna weer even kwartier maken en uiteindelijk besloot ik nog een klein rondje door Narsaq te lopen. Het is een vrolijke boel. Elk huis heeft zijn eigen kleur en dat maakt het een mooi kleurenpalet.

Ik liep langs een riviertje waar kinderen aan het zwemmen waren. Het riviertje minde uit in een klein baaitje en er lagen kleine stukjes ijsberg in het baaitje. Het water waarin gezwommen werd moest dus heel koud zijn. Maar hun vrolijke stemmen lieten blijken dat ze het best naar hun zin hadden.

Bij de plaatselijke supermarkt kocht ik zowaar Alpro yoghurt en zo heb ik de komende dagen weer eens iets anders voor het ontbijt.

Ik ging terug naar het guesthouse en daarna om half 6 ging ik naar het restaurant om mezelf op een goede maaltijd te trakteren.

Ik wilde wel de lokale specialiteiten proberen. En dus voor een paar dagen moet ik dan even afzien als vegetariër. Maar in dit land van de vleeseters kun je niet de lokale keuken ervaren als je geen vlees eet.

Het werd Dwergvinvis carpaccio en Rendier karbonade. En ik moet zeggen het was heel lekker.

Terwijl ik aan tafel zat te wachten op mijn eten zag ik aan de overkant zusje en broertje heerlijk met zand, steentjes en water spelen. De eenvoud was treffend. Een lol dat ze hadden. Hier op een zo verlate plaats is er niet wat wij hebben maar ik vond het treffend hoe heerlijk en onbezonnen ze aan het spelen waren.

Even later kwam de Israëlische touroperator bij me aan tafel zitten. Ook hij was in Narsaq uitgestapt en begon heerlijk te babbelen. Ik hoefde verder niet veel te zeggen. Maar het was wel gezellig. Na het eten rustig naar het Guesthouse terug, douchen en dan zit deze dag er ook weer op.

Bevolking

De oorspronkelijke inwoners, de Inuit (ook Eskimo's genoemd, hoewel die benaming door sommige Inuit als beledigend wordt ervaren), zijn vanouds nomaden. Samen met de Groenlanders, een vermenging van Denen en Inuit, vormen zij 88% van de bevolking van 57.600. De overige 12% zijn van Europese komaf, van wie het grootste deel Deens is. Verreweg de meeste inwoners leven in het zuidwesten. In de basis Thule zijn Amerikaanse soldaten gelegerd.

Religie

Het merendeel van de Groenlanders is christelijk. Ruim 64,2% van de Groenlanders behoort tot de Evangelisch-Lutherse Kerk; dit was tot 1954 de staatskerk. 30,2% van de Groenlanders behoort tot een andere christelijke kerk, 3,6% is niet religieus.

Rustdag in Sillisit

Een rustdag. Na een nacht dat ik nog veel adrenaline had sliep ik laat maar uiteindelijk ook lang. Buiten was het mistig. Het miezerde een beetje. Ik zou nooit de tocht van gisteren vandaag hebben kunnen doen. Ik deed rustig aan. Het hostel zal pas na 11 uur vrij zijn dus was het gewoon rustig aan doen en lekker lezen.

Gisteren waren er best veel vliegen in de cabine. Tegen het raam maar met de nacht werden ze stil en hoorde ik er ook vanmorgen geen een. Zouden vliegen slapen?

Ik rommelde verder wat aan en toen de groep vertrokken was installeerde ik me heerlijk in een kamer met tweepersoonsbed en maakte een koffie voor mezelf. Vandaag was echt geen dag om iets te doen en dus profiteerde ik ervan.

Het uitzicht was vandaag beperkt door de mist maar wel een moment om weer een wat te organiseren in mij rugzak.

Halverwege de middag kwamen twee jonge meisjes even wat opruimen en schoonmaken. Ik gaf hun ieder ook een paar klompjes en ze waren er wat blij mee.

Na een paar uur, tegen 5 uur dacht ik even naar het huis van de gastvrouw te lopen om te vragen hoe laat morgen de boot naar Narsaq vertrekt. Dus schoenen aan, handschoenen aan en mijn fleece en jas aan. Het is vandaag koud. Je merkt meteen als er geen zon is. Aangekomen bij het blauwe huis was Elna er niet en dus besloot ik een rondje te lopen. Hier woont eigenlijk 1 gezin met grootouders. Het is een schapen boerderij en meer niet. Vanaf 1927 wonen hier mensen. En in een oud gastenboek kwamen hier al in 1976 mensen logeren, Nederlanders overigens.

Ik besloot even naar het haventje te lopen. Nou ja haventje, een natuurlijk rotsblok. Daar was grootvader net een hele grote vis uit het water aan het halen. Ik schat zo’n 1,20 en begon deze zorgvuldig te villen. Alle niet eetbare stukken werden teruggeworpen in het fjord. Dat is het leven zoals het al honderden jaren is geleefd. Ik vond het bijzonder om het te zien. Ik sprak de man aan maar hij kende geen woord Engels een dus gebruikte ik maar gebarentaal. Dat begreep hij wel en er kwam een brede grijns op zijn gezicht.

Ik liep nog door naar een strandje met kiezels maar kon er niet echt bij.

Dus besloot ik maar gewoon terug naar het hostel te gaan.

Daar was de man van Elna, Aqqalooraq, de kachel aan aan het steken. Hij vertelde dat Elna terug moest komen met de boot. Het was dus gewoon even afwachten. Ik besloot dus maar te gaan koken.

Vriesdroog maaltijd quinoa alla Mexicana met wraps en een groente bouillon.

Met een Groenlands biertje erbij. Een internationale keuken zullen we maar zeggen.

Vanuit mijn raam kon ik goed het haventje in de gaten houden. Terwijl ik Aqqalooraq met zijn vader de balen hooi van het land aan het halen was. De voorbereiding voor de winter in volle gang. Een hard leven.

Uiteindelijk zag ik Elna aankomen met een piepklein motorbootje. Ze werd afgezet en er werden vele goederen uitgepakt. Daarna vertrok het bootje weer.

Kort daarop trok ik weer mijn schoenen aan en liep nogmaals naar het huis van Elna. Daar aangekomen nodigde ze in haar huis uit en vroeg of ik zin had in vers gevangen vis. Juist die vis die ik die middag had zien vangen. “Er zit van alles in, vel lever, echt lekker,” Daar zit ik dan met een bord vol als vegetariër!!! Maar dit is hun cultuur en hun gastvrijheid dus moet ik niet kieskeurig zijn. Aqqalooraq gaf me nog eigen geplante aardappels erbij en eten maar. Ondertussen zaten aan tafel de twee meisjes, Elna en Aqqalooraq en de ouders van hem. Ze babbelde gezellig Groenlands waar je geen touw aan vast kunt knopen. Het lukte mij alles op te eten en het viel allemaal mee. Daarna was er allerlei soorten taart en koffie. Aqqalooraq vertelde dat hij 600 schapen heeft en vanaf september worden deze weer bij elkaar gedreven. Ze zijn heel erg verspreid over het gebied waar ik gisteren door ben gelopen. Zijn grootouders zijn hier de boerderij begonnen.

Elna vertelde dat ik morgen om 10 uur bij de haven moest staan en dat ik omstreeks 11 uur in Narsaq zal zijn. Ik bedankte voor de uitnodiging. “Meestal nodigen we niemand uit,” zei Aqqalooraq,”maar als er eentje is doen we dat wel meer”. Wat een geluk dat ik vandaag alleen er was.

Ik vroeg netjes of ze geen bezwaar hadden als ik een foto maakte en zo had ik ook nog een herinnering aan deze bijzondere avond.

Terug in het hostel bereidde ik al wat voor voor morgen en ging toen snel slapen.

Geografie

Groenland hoortgeografischbijNoord-Amerikaengeologischgezien tot hetCanadeseschild. 85% van het land is bedekt met eenijs kapvan maximaal 3 km dikte. Alleen de kuststrook van 15–150 km breed, vooral in het zuiden en westen, is bewoonbaar, mede door de invloed van deGolfstroom. De kusten zijn ingekerfd met enormefjordenengletsjers, waar regelmatig ijsbergen van afbreken. DeGrand Canyon van Groenlandis een in 2013 ontdektekloofonder de ijslaag.

Vanwege de noordelijke ligging van Groenland is het op een niet-oppervlakte­ getrouwe projectiemoeilijk om de grootte van Groenland in de juiste verhouding te zien; het land heeft op de niet-oppervlakte getrouwemercatorprojectieogenschijnlijk de grootte vanAfrika. Groenland is echter met 2.166.086 km² net iets kleiner dan die van hetArabisch schiereiland(vergelijkbaar met vier keer de oppervlakte vanFrankrijk).

Het zuidelijkste punt van Groenland isKaap Vaarwelen het noordelijkste punt op het vasteland isKaap Morris Jesup. Aan de westzijde wordt Groenland omgeven door deLabradorzee,Straat Davisen deBaffinbaai, in het noordwesten door deStraat Naresen deLincolnzee, onderdeel van deNoordelijke IJszee. TussenIJslanden Groenland ligtStraat Denemarken.

Dwars door de wildernis

Ik was weer vroeg op. Vandaag alles weer in de grote rugzak. Dat is elke keer weer organiseren. Rustig buiten in de zon koffie gemaakt en genoten van het uitzicht. Een kaartje met twee Hollandse klompjes klaar gelegd voor de vrouw van wie het huisje was en op weg. Ik had ook nog klompjes voor Senja, de gastvrouw, en ze kwam al naar buiten om te zeggen dat ze vanmiddag in Sillisit moest zijn voor een verjaardag en dat ze mijn rugzak wel mee wilde nemen.

Ik hevelde de dingen die ik nodig moest hebben over in mijn kleine rugzak. Ik kon toen nog niet bevroeden hoe cruciaal dit aanbod zou zijn geweest.

Ze gaf me nog een foto van nog een map waar de weg op was getekend en zo vertrok ik rond 8 uur op weg.

Het weer was perfect.

De eerste vier kilometer liep langs de andere kant van de baai en was pittig maar goed te doen.

Na bijna twee uur kwam ik aan in Nunataaq. Vier huizen waren het. Meer niet. Hoe ver van de bewoonde wereld leven deze mensen. Bij een van de huizen zag ik een kinderhoofdje naar buiten kijken. Zou het vriendjes hebben hier of altijd alleen zijn? En hoe gaat het naar school? In Qassiarsuk is een school. Maar ik denk dat over deze wegen het zeker een uur duurt om er te komen. Ik ben op veel plaatsen geweest maar zo ver van de bewoonde wereld heb ik nog niet gezien.

Na de weg een kilometer gevolgd te hebben kwam ik bij een punt waar Senja me had gezegd naar rechts te gaan. Ik moest nu de rode stippen gaan volgen. Vanaf dat moment is het 7 uur een zoek plaatje geweest. Met mijn satelliet receiver had ik een kaart op mijn telefoon. Ik had wel geen service maar de Inreach zorgde voor ontvangst. Zo kon ik zien waar ik liep. Soms kon ik de rode stippen volgen, soms kon ik ze niet vinden. Dan hielp Komoot, dan weer niet en keek ik op de foto van de gastvrouw. Ik steeg, ik daalde, ik liep verkeerd en kon weer terug. Soms op een pad, soms dwars door de wildernis.

Mopper nooit meer als je in Nederland een wandeling niet goed vindt aangegeven. Ik ben er voor de rest van mijn leven van genezen. Ik vorderde gestaag maar langzaam en wat heb ik vele keren Senja in gedachte bedankt dat ik nu niet met 10 kilo extra op mijn rug liep.

Maar hoewel het zwaar was, ik heb me nooit verloren gevoeld. Buiten dat mensen wisten dat ik onderweg was, had ik ook een nood knop op mijn Inreach en zou ik ten aller tijden hulp kunnen krijgen. Maar dat heb ik nooit gevoeld.

Maar de uitzichten waren overweldigend. Op de top van de wandeling zag ik de eeuwige ijskap. Als een witte muur lag ze daar. Wat is dit groots en wat ben je dan klein.

Tien uur heb ik gelopen over 16 km. Op het laatst liep ik op adrenaline. Water vond ik telkens op het juiste moment en elke rode stip of ander teken gaven weer energie.

Uiteindelijk kwam ik op een gravel weg voor tractoren en wist ik dat we aan het laatste eind gekomen waren.

Op een gegeven moment liep de weg dwars door water. Er was geen enkele mogelijkheid anders dan zelf door het te lopen maar het kon me niet schelen.

Eindelijk kwam ik Sillisit aan. Senja kwam naar buiten en ik kon haar niet genoeg bedanken. Ik weet niet of ik het had gekund met mijn backpack. Elna de nieuwe gastvrouw wees me de weg. Voor vannacht kreeg ik een eigen cabine en morgen als de grote groep weg is heb ik het hele hostel voor mezelf. Wat een luxe.

Nog 500 meter maar alles was goed. In de cabine kon ik tot rust komen. Een bak noedels op het balkonnetje en een prachtig uitzicht over het fjord met daarin ijsbergen. Wat een prachtige afsluiting van een intense dag.

Opwarming

Net als heel hetArctisch gebiedheeft Groenland te maken met deopwarming van de aarde.

Al het ijs op Groenland bevindt zich op land. Als er fors smelt optreedt, dan zijn er twee fasen: eerst raken de onderliggende lagen ijs met smeltwater verzadigd doordat dit de vele luchtbelletjes erin "vult". Als de ijsmassa eenmaal verzadigd is, zoekt smeltwater zich een weg naar de bodem van de ijskap.

Tijdens het smeltseizoen zijn door de jaren heen meertjes en riviertjes met smeltwater te zien, de laatste jaren zelfs boven op de ijskap. Op verschillende plaatsen heeft smeltwater zich een weg naar de bodem van de ijsmassa gebaand en werkt daar als glijmiddel. Zo glijden delen van de ijskap versneld richting oceaan. Naar deNord east Greenland Ice stream(NEGIS) wordt onderzoek gedaan door EGRIP (East Greenland Ice-core Project). DeJakobshavn ice stream, die ten zuiden vanIlulissatin zee stroomt, zelfs snel (record van circa 2 m/uur in de zomer van 2012). HetIPCCschat dat sinds 1992 cumulatief drieduizend gigaton ijsmassa is gesmolten, met een toename de laatste 10 jaar. Per jaar verliest Groenland nu 300 km3ijsmassa. Onderzoekers berekenden dat het vallende smeltwater tijdens de smeltpieken een warmtevermogen produceert dat vergelijkbaar was met dat van deDrieklovendamin China, 's werelds grootste waterkrachtcentrale.

Het ijs op Groenland is kort na het jaar 2000 steeds sneller gaan smelten, waardoor de zeespiegel jaarlijks met ongeveer 0,8 millimeter stijgt. Tijdens dehittegolf van juli 2019steeg de zeespiegel 0,5 millimeter als gevolg van het smelten van ijs op Groenland. Als al het ijs op Groenland smelt, dan zal de zeespiegel met ongeveer zeven meter stijgen waardoor vrijwel alle kuststeden in de wereld zullen overstromen. Voor Groenland zelf heeft de opwarming voornamelijk positieve effecten. Zo duurt het groeiseizoen langer en kan het land onder meer aardappelen voor eigen verbruik verbouwen.

In augustus 2021 werd op het hoogste punt van Groenland voor het eerst, sinds het begin van de registratie in 1950, neerslag in de vorm vanregenwaargenomen.

De baai met ijsbergjes

Natuurlijk was ik weer vroeg wakker maar dat geef niet. Rustig aan doen is ook heerlijk. Buiten was het weer prachtig weer. Vandaag wilde ik langs de baai lopen en als het lukt naar een uitzichtpunt. Vandaar kun je de tweeling gletsjer en de ijskap heel goed zien.

De echtpaar was ook wakker zij lopen vandaag het stuk dat ik morgen ga lopen. We zien elkaar weer in Sillisit.

Voor achten was ik op pad. De zon scheen al prachtig en het was een goede temperatuur.

Het zou een makkelijk wandeling zijn. Het pad wijst zich vanzelf. Overal was dat geschreven, vele malen gelezen. Maar of ik kan geen kaart lezen of er klopte iets niet aan de vele beschrijvingen. Ik heb mijn Garmin Inreach satelliet receiver en daarom heb ik gewoon een kaart en zie ik waar ik ben. Maar anders was deze dag een drama geweest. Het vorderde maar langzaam. Steeds kreeg ik flarden van de baai te zien maar nooit kwam ik dichterbij het water.

Ik ben wel tientallen keren de weg geraakt want er liepen ook honderden schapen paden.

Ik kwam zelfs nog langs een ruïne die misschien ook wel uit de tijd van Erik de Rode was. Het had dezelfde soort stenen.

Eindelijk kwam ik op het strand terecht waar je de ijsbergen bijna kon aanraken. De tijd genomen om foto’s en video’s te maken. Ik besloot nog verder te lopen naar het uitzichtpunt maar het pad was lang en moeilijk begaanbaar. Ik zat al tegen de 10 km en moest ook het stuk nog terug. Ik besloot om te keren. Het was goed geweest voor vandaag.

Mijn water was onderhand op maar ik twijfelde niet om het gewoon uit een riviertje te halen. Alles is hier zo puur.

De hele dag ben ik niemand tegen gekomen. De stilte was soms bijna tastbaar. De ijsbergen adembenemend. Wat was dit mooi. Ik heb genoten van iedere seconde.

Ook op de terugweg verloor ik de weg nog een aantal keren maar nu maakte het niet meer uit.

Moe maar ook voldaan kwam ik weer in het huisje. Een koude douche een heerlijke warme maaltijd en rust maakte dat ik binnen twee uur de vermoeidheid vergeten was.

Vandaag slaap ik alleen in het huisje.

Terwijl ik dit schrijf zit ik buiten en zoemen er honderden vliegen om me heen maar niet een zit in mijn gezicht of op mijn huid. Wat wonderlijk. Vroeg naar bed want morgen heb ik weer 14 km te gaan.

Klimaat

Groenland heeft grotendeels een poolklimaat in het binnenland en een toendraklimaat langs de kust. In een dunne strook langs de zuidwestkust heeft de zee een matigende invloed. In de winter kan de temperatuur zakken tot ?50 °C in het binnenland. In de zomer is het ?10 °C in het binnenland en is het langs de kusten 0 tot 10 graden. Aan de zuidwestkust kan het 's zomers soms tegen de 20 °C worden.

Op weg naar Tasiusaq

Een goede nacht maar ik ben nog steeds heel vroeg wakker. Ook al is het tijdsverschil maar 4 uur.

Het was lekker rustig in het hostel. Alleen twee gezinnen met kinderen en ik.

Na een gewoonlijk ontbijt met koffie, wrap met pindakaas en dadels nog even voor de laatste keer met mama gevideobeld omdat ik 4 dagen niet online ben. Ze kn me wel met de satellietontvanger volgen.

Precies om kwart over 8 kwam een busje mij ophalen en werd ik samen met nog andere mensen bij de haven afgezet. Daar kwam een klein taxibootje ons ophalen om ons naar Qassiarsuk aan de overkant van het fjord te brengen. We vlogen over het water. Hier en daar lagen wat kleine ijsbergjes maar later in de week zal ik er nog genoeg zien.

Ook dit is nauwelijks een dorpje te noemen maar in de geschiedenis van Groenland is het een belangrijke plaats. Op weg naar het huis van Erik de Rode kram ik twee Nederlands vrouwen tegen. Ze waren hier al meer dan een week en hadden een paardenvakantie gehad en met paarden de omgeving verkend. En raden mij aan de Groenlandse keuken echt te proberen. Ze hadden van alles gegeten. Van schapen koppen, zeehonden lever tot walvis huid. Als vegetariër trekt me dat niet heel erg aan maar we zullen zien in Narsaq. Tot die tijd kan ik alleen maar mijn vriesdroog voedsel eten.

Bij de historische site van Erik de Rode nam ik de tijd. Een prachtige plek met een indrukwekkend mooi uitzicht over het fjord.

Ik heb daar even de tijd genomen om te genieten.

Daarna sloeg ik de weg in naar Tasiusaq. 7 km waarvan de eerste km de zwaarste zijn want ze gaan recht naar boven. Het werd nog behoorlijk heet en het zweet liep van alle kanten langs mijn gezicht.

Halverwege het naar boven gaan kwam een auto mij tegemoet. Er bleek de gastvrouw van het hostel in te zitten. Ze vroeg of ik diegene was die vandaag bij hun zou slapen.

Zij vervolgde haar weg naar beneden en ik verder naar boven. Bijna boven begon ik de andere kant te zien en in de baai lagen talloze ijsbergen. Morgen zal een spectaculaire dag zijn. Dat was van daaruit al te voorspellen. Heel langzaam begon de weg te dalen en waren er prachtige vergezichten.

Een kilometer voor Tasiusaq reed de gastvrouw weer voorbij en wees me het huis aan waar ik zou slapen. Even later kwam ik haar weer tegen. Op blote voeten liep ze hard met haar hond. Senja heet ze en ze woont hier al 24 jaar met haar man en kinderen. Ze begon me alvast uit te leggen hoe ik over 2 dagen naar Sillisit moet lopen. Wordt een avontuur.

Zo kwam ik om 1 uur aan bij het hostel. Nou hostel, ik stapte bij iemand in huis. De was lag op de tafel. Ik had een kamer voor mij alleen. Even dacht ik dat ik verkeerd zat maar later begreep ik dat het eigenlijke hostel vol zat en dat ik dus hier was onder gebracht. Water was er maar het gas was afgesloten. Wat was ik blij dat ik mijn alcohol stove had waar ik later water kon koken voor mijn vriesdroog maaltijd. Het echtpaar dat ook hier zou slapen hoorden bij de anderen die in het hostel verbleven en dus zag ik die pas veel later. Zij bleken in het hostel te hebben gekookt. Kon dus ook.

Na het eten besloot ik een douche te nemen. De elektriciteit zag er zodanig uit dat in het donker maar een douche nam.

Het was echt kamperen maar ik vond het prima zo.

Na lekker opgefrist te zijn nog even buiten gezeten. Even staan praten met het echtpaar. Het bleek dat het die grote groep Denen is met wie ik de eerste nacht in het hostel in Narsarsuaq heb overnacht. Zij lopen een dag voor op mijn schema en in Sillisit kom ik ze weer tegen. En uiteindelijk met zo’n grote groep is het behoorlijk luidruchtig en zit ik nu heel wat rustiger. Er is alleen een ander echtpaar van die groep hier in het huis.

Het was weer vroeg dat ik helemaal klaar was. Geen bereik en dus heerlijk lezen. Ik ben blij dat ik mijn e-reader bij mij heb. Omdat het in het huisje behoorlijk warm was dacht ik even het raam open te zetten. Binnen een seconde waren er tientallen vliegen binnen. O jee, wat nu. Door de gordijnen dicht te doen en het raam weer open te doen en heel snel het raam heen en weer te bewegen schoten de meeste weer naar buiten. De paar die over waren waren niet erg snel en dus kon ik ze met een paar tikken dood maken. Dan maar de hitte.

En zo was er al weer een dag voorbij.

Geschiedenis (2)

Volgens archeologen is Groenland sinds 2500 voor Chr. vrijwel voortdurend in minstens één deel van het eiland bewoond geweest door een van de verschillende, elkaar opvolgende,Inuit-culturen, komend uit Noord-Amerika.

981– DeNoorErik de Rodelandt via IJsland opde Groenlandse kust
985– Vestiging van de eerste Europese kolonisten.
circa 1000 – Invoering van het christendom doorLeif Eriksson.
1261– Groenland onderNoorsbestuur.
1397– (Unie van Kalmar); Noorwegen en diens overzeese gebieden worden met Denemarken en Zweden verenigd in eenpersonele unie.
15e eeuw – De Viking kolonies verdwijnen door het kouder worden van het eiland, als gevolg van het veranderende klimaat (kleine ijstijd).
1536 – Nadat Zweden uit de Unie is gestapt centraliseert de koning zijn gezag rond Denemarken. Noorwegen wordt gedegradeerd tot een Deense provincie, de Noorse koloniën vallen onder de Deense kroon.
1605 – De Deense koningChristiaan V eist officieel Groenland op als Deense kolonie en stuurt expedities naar het gebied,
1721– Begin her-kolonisering doorDenemarken.
1774–1951– De handel met Groenland is een staatsmonopolie.
1931–Noorwegenbezet een deel vanOost-Groenland; na een uitspraak van hetPermanent Hof van Internationale Justitiein Den Haag vertrekken de Noren weer.
1940 – Duitsland bezet Denemarken. De Deense ambassadeur in de Verenigde Staten, Henrik Kauffmann, verkondigt dat hij geen instructies meer aanvaardt vanuit Kopenhagen en toestemming aan de Amerikanen verleent om militaire bases op Groenland in te richten. Groenland wordt tijdens de oorlog door de Verenigde Staten militair bezet.
1951 – Deens-Amerikaans verdrag m.b.t. gemeenschappelijke verdediging van Groenland.
1953– Groenland wordt een integraal deel van Denemarken.
1979– Groenland verkrijgt zelfbestuur binnen het Deense koninkrijk.
1982– Groenland stemt in eenreferendumvoor uittreding uit deEuropese Economische Gemeenschap(EEG).
1985– Groenland stapt uit de EEG.
2009– In juni krijgt Groenland vrijwel volledig zelfbestuur. Dit naar aanleiding van een referendum gehouden in 2008 waarbij driekwart van de Groenlanders voor meer autonomie stemde.
2019 - De Amerikaanse presidentDonald Trumpvraagt aan Denemarken om Groenland te verkopen. Trump wil het eiland vanwege de strategische ligging en de aanwezigheid vanzeldzame aardmetalen. De Deense premierMette Frederiksenwees het verzoek beslist af. Trump heeft daarop zijn staatsbezoek aan Denemarken begin september geannuleerd.